نگاهی دقیق و فنی به بازی‌های انحصاری کنسول ایکس‌باکس وان (قسمت اول)

تا هر وقت که بخواهیم می‌توانیم دور هم بنشینیم و درباره خوب یا بد بودن بازی‌های انحصاری یک کنسول در یک نسل کامل صحبت کنیم اما تا به حال شده با چشم فنی به این عناوین نگاه کنید و به فکر فرو بروید که این بازی‌های پرخرج و زیبا، چگونه برروی سخت افزار کنسول مورد نظر اجرا می‌شوند؟ با کالاسودا همراه باشید تا نگاهی دقیق و فنی به بازی‌های انحصاری کنسول ایکس‌باکس وان داشته باشیم.

سازندگان فرست پارتی و عناوین انحصاری برای کنسول های مختلف، همیشه با تمرکز خاصی بازی خود را روی پلتفرم مورد نظر پیاده سازی کرده و با دانش خوب خود از سخت افزار کنسول، بازی خود را به بهترین شکل ممکن روی آن ارایه می‌‌سازند. به همین دلیل است که همیشه سری Uncharted روی کنسول‌های سونی، زیباتر از دیگر عناوین هم رده بوده یا سری Gears of War، همیشه ویژگی‌های فنی و بصری منحصر به فردی روی کنسول‌های مایکروسافت داشته یا ماریو، همیشه در بهترین حالت روی کنسول‌های نینتندو اجرا شده است.

با این که شرکت مایکروسافت و تیم ایکس‌باکس در نسل هشتم، عناوین انحصاری چشمگیری را برای کنسول ایکس‌باکس وان عرضه نکرد و همین یکی از دلایل افت شرکت و کنسول در این نسل محسوب می‌شد اما طرفداران ایکس‌باکس می‌توانند به نسل جدید کنسول‌ها امیدوار باشند و دوره‌ای همانند دوره ایکس‌باکس 360 یا حتی بهتر را تجربه نمایند.

در نسل هفتم کنسول‌ها، کنسول پلی‌استیشن 3 به خاطر عناوین انحصاری شایسته و با کیفیت ستایش می‌شد و البته باید بگوییم که ایکس‌باکس 360 نیز دست کمی از کنسول سونی نداشت؛ از Halo و Gears of War بگیرید تا Alan Wake، همه این عناوین توانستند نظر بسیاری از بازی‌بازان را به سمت کنسول نسل هفتمی مایکروسافت جلب کنند و یک جهش فوق‌العاده برای این شرکت در نسل هفتم نسبت به نسل گذشته (نسل ششم) صورت بگیرد. اما بیایید این عناوین انحصاری را از دیدگاه فنی مشاهده کنیم؛ مایکروسافت که کار خود با کنسول ایکس‌باکس (نسخه اریجینال) را با سخت افزاری قدرتمند و قابل توجه آغاز کرد، حالا در مورد کنسول ایکس‌باکس 360 نیز ابتکار عمل به خرج داده بود و با استفاده از مواردی مانند eDRAM، سخت افزاری باز و با دسترسی راحت را در اختیار توسعه دهندگان قرار داده بود. از درخشش سخت افزار کنسول ایکس‌باکس 360 در طول تاریخ خود می‌توان مثال‌های زیادی زد. زمانی که برای اولین بار به اجرا درآمدن بازی Gears of War را روی این کنسول مشاهده کردیم و نورپردازی ارتقا یافته HDR، مدل‌های با کیفیت و افکت‌های Shader تازه را دیدیم، معنی واقعی نسل جدید (در آن زمان) را درک کردیم و آخرین نسخه این سری روی ایکس‌باکس 360، یعنی Gears of War Judgment نیز قدرت واقعی سخت افزار 360 را به همه ما نشان داد. یا زمانی که بازی پرتقاضایی مانند Alan Wake عرضه شد و بسیاری از رایانه‌های شخصی در آن زمان برای به اجرا درآوردن آن مشکل داشتند، این بازی با استفاده مستقیم از سخت افزار، Anti Aliasing را برای نمایش یک تصویر نرم و زیبا (با وجود رزولوشن 960×540) به کار می‌برد و با به کار گیری از افکت‌های Volumetric و نورپردازی داینامیک، (در نسل هفتم، به اندازه زمان کنونی فراگیر نبودند) یک تجربه بصری عالی را برای بازی‌باز فراهم می‌کرد. در آخر هم می‌توان بازی‌ Halo 4 را مثال زد که از حداکثر توان کنسول نسل هفتمی مایکروسافت استفاده می‌کرد و ما تازه با عرضه مجموعه Master Chief Collection درک کردیم که سازندگان چه افکت‌ها و چه اجزایی را در نسخه ایکس‌باکس 360 قرار داده‌اند.

همه این‌ها را گفتیم تا به این نتیجه برسیم که مایکروسافت در این نسل، چنین برتری یا چنین اسلحه‌ای را در دست نداشت. ذر همان روزهای اول معرفی کنسول‌های نسل هشتمی، زمانی که اهالی سخت افزار (و البته افراد عادی) به مشخصات پردازشی کنسول‌های ایکس‌باکس وان و پلی‌استیشن 4 نگاه کردند، خیلی راحت دریافتند که کنسول مایکروسافت در جایگاه پایین تری قرار می‌گیرد. سیاست‌های عجیب و غیر منتطره مایکروسافت در ابتدای نسل (مانند مدیا سنتر کردن ایکس‌باکس وان یا عرضه کینکت به صورت اجباری با کنسول) باعث شد تا این شرکت نسل هشتم را خیلی بد آغاز کند و فروش کندی نسبت به رقیب داشته باشد. در ادامه راه نیز مشاهده کردیم که عناوین انحصاری با کیفیت و راضی کننده‌ای برای دارندگان کنسول ایکس‌باکس وان عرضه نشد تا خیلی ساده نتوانیم نسل هشتم را نسلی درخشان برای ایکس‌باکس و مایکروسافت ذکر کنیم.

توجه: نسخه کنسول‌های میان نسلی (ایکس‌باکس وان ایکس یا پلی‌استیشن 4 پرو) بازی‌های انحصاری، مورد بررسی قرار نمی‌گیرند.

با تمام این تفاسیر، مایکروسافت و تیم ایکس‌باکس نمی‌خواستند بازی را در همان ابتدا ببازند. آن‌ها برای متقاعد کردن مردم برای خرید ایکس‌باکس وان، به یک بازی با گرافیک و جلو‌ه‌های بصری خیره کننده نیاز داشتند و چه استودیویی بهتر از کرایتک (Crytek)، برای ساخت این عنوان؟

Ryse: Son of Rome

بسیاری از بازی‌بازان، استودیوی کرایتک را به خاطر ساخت سری بازی‌های Crysis می‌شناسند؛ سری بازی مشهوری که نه به خاطر داستان، نه به خاطر گیم‌پلی و اکشن، بلکه به خاطر جلوه های بصری و گرافیکی فوق‌العاده خود مشهور هستند و همیشه در هر زمان، سخت افزارها و پردازنده‌های بسیاری را به چالش دعوت کرده‌اند. ساخت یک بازی انحصاری برای کنسول ایکس‌باکس وان به وسیله استودیوی کرایتک، در نگاه اول ایده خوبی به نظر می‌رسد. از آن جایی که چند ماه پیش از عرضه کنسول‌های نسل هشتمی، بازی‌بازان از مشخصات سحت افزاری دو کنسول پلی‌استیشن 4 و ایکس‌باکس وان خبر دارند و می‌دانند که کنسول سونی می‌تواند جلوه‌های بصری زیباتری را ارایه کند و از طرفی، معرفی عنوانی زیبا به نام Killzone Shadow Fall به دست سونی، سران ایکس‌باکس را مجبور به عرضه یک بازی پرتقاضا و با گرافیک سطح بالا کرد! با این که عرضه بازی Ryse: Son of Rome روی کنسول ایکس‌باکس وان به طور کلی موفقیت آمیز نبود و این عنوان به دلیل گیم‌پلی به شدت خطی و تکراری و البته مدت زمان اندک گیم‌پلی مورد انتقاد قرار گرفت، اما کسی نمی‌تواند زیبایی بصری این عنوان روی کسنول نسل هشتمی مایکروسافت را انکار کند. برای شروع، می‌توانیم بگوییم که تعداد پالیگان (چند ضلعی)های استفاده شده برای شخصیت‌های Ryse: Son of Rome، به طرز شگفت انگیزی (در آن زمان) بالا بود. مدل Marius (شخصیت اصلی بازی)، حدود 85000 پالیگان داشت که دو برابر پالیگان‌های شخصیت اصلی بازی The Last of Us (یکی از برترین بازی‌های نسل هفتم) محسوب می‌شد.

اما مدل‌های با کیفیت و خیره کننده، تنها عواملی نبودند که Ryse: Son of Rome را به یکی از دستاوردهای فنی در نسل هشتم تبدیل می‌کردند. این بازی که در سال 2013 (زمان لانچ ایکس‌باکس وان) عرضه شد، از رندرینگ کامل بر پایه فیزیک استفاده می‌کرد. رندرینگ و نورپردازی بر پایه فیزیک، از ویژگی های کلی بازی های نسل هشتمی محسوب می‌شود اما استفاده فوق‌العاده از این موارد در ابتدای نسل (زمانی که تا این حد فراگیر نبود) صحنه‌های بی نظیری را در Ryse: Son of Rome خلق می‌کرد و آهن، برنز و دیگر متریال‌ها در بازی، کاملا بر پایه فیزیک نسبت به نور رفتار می‌کردند. علاوه بر این، استفاده از سایه های داینامیک و افکت یا تکنیک Ambient Occlusion (به شکل SSDO) در بازی باعث شده بود تا اشیای موجود در محیط، عمق خاص و زیبایی بگیرند و واقع گرایی به سطح جدیدی ترقی پیدا کند. البته این موارد پر تقاضا برای ایکس‌باکس وان باعث شد تا Ryse: Son of Rome روی این کنسول به جای رزولوشن 1080p با رزولوشن 900p اجرا شود و همین موضوع سر و صدای زیادی در ابتدای نسل به پا کند اما سیستم Upscaling عالی سازندگان و تمیز و نرم بودن تصویر به طور کلی باعث شده بود تا کمبود رزولوشن اصلا به چشم نیاید. در بخش افکت‌های پسا پردازش یا Post Processing نیز کرایتک سنگ تمام گذاشته بود؛ استفاده چشمگیر از افکت Film Grain، موشن بلور (برای اشیا و دوربین) و Depth of Field باعث شده بود بازی هر چه بیشتر سینمایی تر و زیباتر به نظر برسد.

Forza Motorsport 5

Forza یک فرانچایز حیاتی برای برند ایکس‌باکس محسوب می‌شود و به عنوان پرچمدار شبیه ساز اتومبیلرانی ایکس‌باکس، انتظارات از ورود این سری به نسل هشتم کنسول ها بسیار بالا بود. Forza Motorsport 5 قطعا نشان دهنده تمام توان کنسول ایکس‌باکس وان نبود و بهترین جلوه‌های بصری موجود در زمان خود را نشان نمی‌داد اما باید در نظر بگیریم که کمتر عنوانی روی کنسول ایکس‌باکس وان، با کیفیت و ثبات مثال زدنی اجرا می‌شود و Forza Motorsport 5 یکی از آن‌ها است و این عنوان شبیه ساز اتومبیلرانی دقیقا چیزی را ارایه می‌داد که با سخت افزار نسل گذشته، غیر ممکن بود. یادتان هست زمانی که کنسول‌های نسل هشتم معرفی شدند، قول رزولوشن 1080p و نرخ فریم 60 بر ثانیه در تمام بازی‌ها به ما داده شد؟ حالا که در انتهای نسل هشتم هستیم، می‌توانیم با اطمینان بگوییم که این وعده ها تنها در حد خیال‌های شیرین دست نیافتنی باقی ماند؛ خصوصا برای کنسولی مانند ایکس‌باکس وان. در نسل هشتم بسیاری از بازی‌ها با نرخ فریم 30 بر ثانیه و رزولوشن اجرایی کمتر از 1080p اجرا شدند و کمتر مشاهده کردیم که عنوان بزرگی با رزولوشن 1080p و نرخ فریم 60 بر ثانیه روی کنسول‌های پایه به اجرا دربیاید. با این حال، بازی Forza Motorsport 5 یکی از عناوینی است که این کار را به شکل بی نقصی انجام می‌دهد و تصاویری تمیز و با کیفیت را با رزولوشن 1080p و نرخ فریم 60 بر ثانیه ثابت مشاهده می‌کنیم. درست است که کیفیت بافت‌ها یا افکت‌های مختلف در Forza Motorsport 5 روی سطح حداکثر نبود اما قطعا رشد و پیشرفت گرافیکی و بصری بازی نسبت به نسخه های 360 چشمگیر بودند.

Forza Horizon 2

Forza Horizon 2 عنوانی از سری فرعی Forza است که علاوه بر کنسول ایکس‌باکس وان، برای کنسول ایکس‌باکس 360 نیز عرضه شده بود و بر سر این بازی خیلی راحت می‌توان تفاوت‌های بین دو نسخه را شناسایی کرد. در نسخه ایکس‌باکس وان بازی Forza Horizon 2 یک سیستم نورپردازی جدید طراحی شه بود که مناظر و قاب‌ها را به شدت خواستنی و زیبا می‌ساخت. در دنیای بازی برای بسیاری از اشیاء، MSAA در نظر گرفته شده بود که تصویر را تا جایی که امکان داشت تمیز و نرم می‌کرد و علاوه بر این، کیفیت بافت‌ها در نسخه نسل هشتمی، روی درجه High تنظیم شده بود. افکت‌های پسا پردازش مانند Depth of Field نیز به زیبایی در بازی به کار رفته بودند و تنها می‌توانستیم در برخی مواقع، رزولوشن پایین سایه‌ها یا برخی بافت ها را مشاهده کنیم.

در قسمت‌های آینده این مقاله، تاریخ را جلوتر می‌آوریم و به مرور و بررسی فنی و دقیق بازی‌های انحصاری دیگر کنسول ایکس‌باکس وان می‌پردازیم.

لینک کوتاه: